<p class="ql-block">總顧問:馬文斐 梅里</p><p class="ql-block">顧 問:郭萬海 張明 張輝利 沈永福 王紅利 王萬匯</p><p class="ql-block">主 編:王雅靜</p><p class="ql-block">副主編:馬小兵 劉玉杰 孫玉梅</p><p class="ql-block">特約顧問:黃瑞娥</p><p class="ql-block">編 輯:馬玉清 王紅 司秀敏 李曉東 祁明靜 張紅梅</p><p class="ql-block">本期制作:張紅梅</p><p class="ql-block">本期作者按收稿順序排列:</p><p class="ql-block">劉玉杰 王雅靜 黃瑞娥 馬玉清 馬小兵 孫玉梅 呂希娟 王紅 張紅梅 楊致梅 李曉東 徐鴻燕 張英杰 袁云芬 劉海蘭 蔡學(xué)芬 司秀敏 焦玉芹 安志平 劉愛榮 肖悅 任素英 閻玉彩 王淑艷 張洪艷 白寶枝 劉鳳英 王素貞 張玉萍 鮑翠芹 張會(huì)強(qiáng)</p> 編者按:<br> 秦皇島女子詩詞分會(huì)2025年第十一期(總第121期)"同題練筆"由本學(xué)會(huì)副會(huì)長劉玉杰主持,體裁為七絕,主題為思念家鄉(xiāng),題目自擬,不限韻,自行檢測(cè)格律。一個(gè)月時(shí)間共收到32首投稿,31首入編成集,歡迎讀者雅正。 <b><font color="#167efb">本期主持人:劉玉杰</font></b><div><br><div><div style="text-align: center;"><b> 過娘家無人老院</b></div><div style="text-align: center;">寂寂荒街深院門,闌干立處又斜曛。</div><div style="text-align: center;">孤單形影誰相似,一朵天邊零落云。</div></div><div><br></div><div><b>例詩:</b><br><b><font color="#167efb">李商隱</font></b></div><div><div style="text-align: center;"><b>夜雨寄北</b></div><div style="text-align: center;">君問歸期未有期,巴山夜雨漲秋池。</div><div style="text-align: center;">何當(dāng)共剪西窗燭,卻話巴山夜雨時(shí)。</div><br><br><b>下面以李商隱的作品解析一下七絕寫作技法:</b><br> 《夜雨寄北》是李商隱的代表作,其結(jié)構(gòu)嚴(yán)格遵循近體詩的“起—承—轉(zhuǎn)—合”范式,通過時(shí)空轉(zhuǎn)換和情感對(duì)比,將漂泊的孤寂與對(duì)團(tuán)聚的渴望熔鑄于四句之中。以下為具體分析:<br><br><b>起</b>(首句)?:<br> “君問歸期未有期”直接點(diǎn)明主題,以問答形式開篇。友人詢問歸期,詩人無奈回答“未有期”,營造出惆悵迷茫的氛圍,奠定全詩情感基調(diào)。此句通過“期”字的回環(huán)重復(fù),形成情感閉環(huán),突出“欲歸不得”的痛苦?。<br><br><b>承</b>(次句)?:<br> “巴山夜雨漲秋池”承接首句,描繪詩人所處的環(huán)境:巴山夜雨綿綿,秋池水漲。此句以景襯情,秋雨的連綿象征愁緒的揮之不去,漲滿的秋池隱喻思念的堆積。在結(jié)構(gòu)上,它既回應(yīng)歸期之問,又為下文想象相聚做鋪墊?。<br><br><b>?轉(zhuǎn)</b>(第三句)?:<br> “何當(dāng)共剪西窗燭”實(shí)現(xiàn)情感轉(zhuǎn)折,從現(xiàn)實(shí)場(chǎng)景跳躍到對(duì)未來團(tuán)聚的想象?!昂萎?dāng)”表達(dá)期盼,“共剪燭”的溫馨畫面與當(dāng)前孤寂形成強(qiáng)烈對(duì)比,使情感由苦悶轉(zhuǎn)向向往。此句運(yùn)用時(shí)空轉(zhuǎn)換手法,將讀者從“巴山”拉至“西窗”,展現(xiàn)虛實(shí)相生的藝術(shù)效果?。<br><br><b>?合</b>(末句)?:<br> “卻話巴山夜雨時(shí)”緊承上句,想象歸家后與親友共話此刻的情景。通過重復(fù)“巴山夜雨”的畫面,強(qiáng)化視覺與情感沖擊,使詩意升華。此句將過去與未來交織,以樂景寫哀情,深化思念主題?。<br><br></div></div> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">?<b>本期課題作業(yè)評(píng)論</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">黃瑞娥</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 11月同題主題是思念家鄉(xiāng),體裁是七言絕句。</p><p class="ql-block"> 家鄉(xiāng)是祖祖輩輩居住的地方,是夢(mèng)瑩魂繞的地方。有老宅,親人,田園,風(fēng)景,人文歷史故事等等。詩友們從不同角度抒發(fā)了對(duì)家鄉(xiāng)的思念。</p><p class="ql-block"> 思念是一種情感,大部分詩友把思念用具體意象表達(dá),讓人具體可感,引起共鳴。</p><p class="ql-block"> 楊致梅寫出計(jì)劃多次歸鄉(xiāng)得不到實(shí)現(xiàn),思鄉(xiāng)情緒的積攢,用“鄉(xiāng)愁若可攢明細(xì),一串長長欠賬單”來表達(dá),新穎獨(dú)到,具體可感。孫玉梅的“每逢燃?xì)庠钌?,總憶茅廬那縷煙”,劉愛榮的“猶思老院灶煙長”用炊煙意象把鄉(xiāng)思具體化,炊煙裊裊的田園生活記憶猶深。</p><p class="ql-block"> 思念親人也是思鄉(xiāng)的重要內(nèi)容。司秀敏的“不敢登高西北的望,再無翹首老爹娘”,閻玉彩的“一枕鄉(xiāng)愁縈故徑,滿腔思念憶慈顏”,馬小兵的“初冬故里踏山梁,邱塚碑前祭老娘”都是對(duì)親人的思念,寫得凝重深沉。</p><p class="ql-block"> 有的詩友回憶家鄉(xiāng)的景物與故事。王雅靜的“蒲河一曲傍村流,獅踞橋頭菱滿洲”,其中蒲河,橋頭的石獅子那是家鄉(xiāng)的地標(biāo),不知愁的童年就生活那里。張會(huì)強(qiáng)的“刷屏偶有鄉(xiāng)音似,春到陽山說采薇”,人在外鄉(xiāng)看手機(jī),聽到有人說起夷齊不食周粟采薇首陽山的故事,頓感親切,表達(dá)對(duì)家鄉(xiāng)盧龍的熱愛和思念。</p><p class="ql-block"> 表達(dá)思念還有登高望鄉(xiāng)的,李曉東的“凝望馬頭更北顧,一川洋水隔天涯”,張紅梅的“莫問秋風(fēng)何處起,客心先到碧山陲”??煽闯鏊寄罴亦l(xiāng)選用意象來寫更容易打動(dòng)人,比抽象地寫要好得多。</p><p class="ql-block"> 欣賞七言絕句主要看轉(zhuǎn)句。古文學(xué)研究家馮振先生說“凡絕句,三四句必緊接,而與第一、二句卻多不即不離,以轉(zhuǎn)捩關(guān)鍵,全在第三句也”,指出了絕句第三句的關(guān)鍵性 。絕句的結(jié)構(gòu)大多采用起承轉(zhuǎn)合法。起承是鋪墊,轉(zhuǎn)句是在前兩句基礎(chǔ)上再進(jìn)一層,帶出結(jié)句,完成主題表達(dá)。呂希娟的轉(zhuǎn)結(jié)句“歸心欲化天邊月,夜夜清輝照舊檐”聯(lián)系緊密,化作天邊月做什么?要清輝照舊檐,邏輯性強(qiáng),不是各說各話?!班l(xiāng)愁若可攢明細(xì),一串長長欠賬單”也是如此,結(jié)句是轉(zhuǎn)句自然帶出來的。而徐鴻燕的“故園雁影云間覓,舊宅簾痕雪際藏”轉(zhuǎn)結(jié)句缺乏邏輯性,沒什么聯(lián)系。黃瑞娥的“洋河流水終歸海,我卻身羈不自由”字面上看也是關(guān)系不緊密,對(duì)表達(dá)主題不利。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">王雅靜</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>舊事</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">蒲河一曲傍村流,獅踞橋頭菱滿洲。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">稚子歡聲殘照里,當(dāng)時(shí)年少不知愁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">黃瑞娥</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">夜半無眠月似鉤,勾來思念動(dòng)鄉(xiāng)愁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">洋河流水終歸海,我卻身羈不自由。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">注:洋河為家鄉(xiāng)母親河。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">馬玉清</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>津門診室夜值</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">藥香燈影夜沉沉,倚案忽聞?wù)餮阋鳌?lt;/p><p class="ql-block" style="text-align:center;">萬里霜天牽望眼,此聲何以似鄉(xiāng)音?</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">馬小兵</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>回鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">初冬故里踏山梁,丘塚碑前祭老娘。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">叩首燃香雙淚灑,天堂無痛享安康。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">孫玉梅</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">一別孫橋夢(mèng)幾還,心隨九曲念鄉(xiāng)關(guān)。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">每逢燃?xì)庠钌穑倯浢]那縷煙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">注:孫橋,祖籍山東禹城孫橋村黃河邊。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">呂希娟</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>歸思</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">客路秋風(fēng)吹鬢前,家山北望阻云煙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">歸心欲化天邊月,夜夜清輝照舊檐。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">王紅</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>秋思</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">月灑床前心事埋,思鄉(xiāng)不禁又傷懷。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">秋風(fēng)可解其中意,此刻家山菊正開。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">張紅梅</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>秋夜歸思</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">故園千里月明時(shí),笛落梅花欲語遲。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">莫問秋風(fēng)何處起,客心先到碧山陲。</p> <div><b><font color="#167efb">楊致梅</font></b><br><div style="text-align: center;"><b>思鄉(xiāng)</b></div><div style="text-align: center;">綺夢(mèng)頻頻是故園,歸期準(zhǔn)擬不得還。</div><div style="text-align: center;">鄉(xiāng)愁若可攢明細(xì),一串長長欠賬單。</div></div><b><font color="#167efb"><div><br></div>李曉東</font></b><br><div style="text-align: center;"><b>紫金山北望</b></div><div style="text-align: center;">凝望馬頭更北顧,一川洋水隔天涯。</div><div style="text-align: center;">平蕪盡處無歸路,杜宇聲中恍到家。</div><div style="text-align: center;">注:馬頭,即天馬山馬頭崖。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">徐鴻燕</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>思鄉(xiāng)</b></div><div style="text-align: center;">霜嚙疏枝篩月魄,寒縈遠(yuǎn)杵碎梅香。</div><div style="text-align: center;">故園雁影云間覓,舊宅簾痕雪際藏。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">張英杰</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>當(dāng)知青時(shí)想家</b></div><div style="text-align: center;">曾經(jīng)苦累總思家,竊語爹媽想我嗎?</div><div style="text-align: center;">有淚不甘輕掛臉,漫坡狂唱感山花。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">袁云芬</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>車過故居老院</b></div><div style="text-align: center;">木門鐵鎖久封存,未見慈祥左右鄰。</div><div style="text-align: center;">黑犬街頭拼力吠,把吾當(dāng)作外鄉(xiāng)人。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">劉海蘭</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>思念家鄉(xiāng)</b></div><div style="text-align: center;">夏夜深沉我未眠,家中人事繞心間。</div><div style="text-align: center;">身存外地情牽故,盼望中秋共月圓。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">蔡學(xué)芬</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>十五望月</b></div><div style="text-align: center;">他鄉(xiāng)十五總來遲,明月東西不共時(shí)。</div><div style="text-align: center;">抬望玉盤空吊影,低吟李杜那年詩。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"><b><font color="#167efb">司秀敏</font></b></div><div style="text-align: center;"><b>鄉(xiāng)愁</b></div><div style="text-align: center;">那山那水那時(shí)光,只在深深夢(mèng)里藏。</div><div style="text-align: center;">不敢登高西北望,再無翹首老爹娘。</div> <div style="text-align: center;"><br></div> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">焦玉芹</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)土</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">夢(mèng)里依稀映故鄉(xiāng),插秧割麥搶收忙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">同塵勞作三余載,憂念當(dāng)年泥土香。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">安志平</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>冬日思家</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">大雪紛飛又扣門,階前父母印痕新。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">紅塵勞碌歸無計(jì),屏上叮嚀到曉昏。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">劉愛榮</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>念老宅</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">大鍋烀餅?zāi)伝ㄏ?,燕歇清輝撒滿床。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">已是樓高多美味,猶思老院灶煙長。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">肖悅</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>窗花①</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">晨醒霜華盈滿目,山川草木映朝霞。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">南行卅載無緣晤,夜夢(mèng)歸家又賞花②。</p><p class="ql-block"> 注:①冬日里因室內(nèi)外溫差而于夜晚在玻璃上凝結(jié)成的霜華。</p><p class="ql-block"> ②指①所言窗花。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">任素英</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">韶華歲月付東流,一別家園幾秩秋。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">往事依稀頻入夢(mèng),巢檐老院引人愁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">閻玉彩</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)念母</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">群星抱月深更天,舊夢(mèng)如屏淚暗彈。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">一枕鄉(xiāng)愁縈故徑,滿腔思念憶慈顏。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">王淑艷</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>念故鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">垂柳絲絳疊翠屏,深蔭老樹起蟬聲。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">離鄉(xiāng)萬里常相憶,獨(dú)向昏燈怨夢(mèng)輕。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">張洪艷</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>老宅思母</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">推門進(jìn)宅寒窗望,灶冷鍋涼不見娘。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">遺像慈容含笑在,數(shù)行淚水掛腮旁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">白寶枝</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>深秋思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">霜染丹楓菊綻華,燃空晚照水鋪霞。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">忽聞歸雁長歌唳,載得鄉(xiāng)情到遠(yuǎn)家。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">劉鳳英</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>鄉(xiāng)思</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">冬夜茫茫思故里,甜蔗鹵藕屋前溪。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">親親祖母床邊坐,往事從東講到西。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">王素貞</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>秋夜思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">夢(mèng)斷燈殘夜未央,空庭獨(dú)對(duì)鬢絲長。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">征鴻搖斷云中影,何處歸帆系故鄉(xiāng)。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">張玉萍</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>回老屋</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">獨(dú)對(duì)西風(fēng)落寒枝,一磚一瓦一哀思。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">親于天上逐星月,我在人間寫挽詩。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">鮑翠芹</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">羈泊生涯世路難,艱危歲月此心寒。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">頻呼雁陣長空過,可帶家書故里安。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251);">張會(huì)強(qiáng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>思鄉(xiāng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">才啟行程又盼歸,車窗搖下手頻揮。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">刷屏偶有鄉(xiāng)音似,春到陽山說采薇。</p> 秦皇島市詩詞學(xué)會(huì)女詩人分會(huì)理事成員<br>會(huì)長:王雅靜<br>副會(huì)長:馬小兵 劉玉杰 孫玉梅<br>女子分會(huì)理事:(按姓氏筆畫順序)<br>馬小兵 馬玉清 王雅靜 王紅 司秀敏 安 玲 呂希娟 祁明靜 任素英 劉玉杰 劉艷萍 李曉東 蔡學(xué)芬 張紅梅