<p class="ql-block">《鵝腸菜賦》xkr1204c</p><p class="ql-block">乙巳年近大雪,余行古村舊街中。</p><p class="ql-block">至上店乾,忽見六尺青石墻基縫里,蔓生數(shù)叢碧色,莖垂若流蘇,長(zhǎng)可達(dá)二尺,葉對(duì)生如卵,花綴枝頂,細(xì)白玲瓏。</p><p class="ql-block">時(shí)寒風(fēng)蕭瑟,而此草獨(dú)榮,感其微而韌,寒而秀,遂作斯賦以記其功。</p> <p class="ql-block">溯源四千載,斯草已薦盤飧。</p><p class="ql-block">古稱“蔜”而雅,后名“繁縷”而真。</p><p class="ql-block">莖蔓縈紆藏一縷,中空若絲管,宛轉(zhuǎn)亦堪尋。</p><p class="ql-block">時(shí)珍釋其名,謂“蔓繁有縷”;</p><p class="ql-block">徐珂載其態(tài),記“節(jié)毛縷深”。</p><p class="ql-block">觀其莖弱而蟠曲,糾結(jié)如鵝腸,鮮吃當(dāng)野菜,故得俗名,俚語(yǔ)寄淳。</p><p class="ql-block">自先民籬落至藥典青囊,一縷柔絲,貫古通今。</p><p class="ql-block">雖棲身于草莽,藏文脈之基因。</p> <p class="ql-block">觀其形也,莖柔似縷,或匍地延展,或懸壁垂絳。</p><p class="ql-block">色分青紫,莖附柔毛。</p><p class="ql-block">葉如碧玉而相對(duì),形似卵狀而端尖,基若心形而脈顯;</p><p class="ql-block">柄長(zhǎng)盈寸垂垂態(tài),緣毛疏朗點(diǎn)點(diǎn)中。</p><p class="ql-block">最奇其花,聚傘成序,頂生如星。</p><p class="ql-block">萼披綠裳,瓣分素雪,小巧玲瓏。</p><p class="ql-block">乍觀若十瓣紛紜,實(shí)乃五瓣深裂,幻作雙叉妙影。</p><p class="ql-block">蕊短瓣纖,藥小如粟,子房藏珠,花柱三分。</p><p class="ql-block">果熟蒴裂,種褐如沙,散落天涯,再萌翌春。</p><p class="ql-block">奮榮田野溪畔,覆地常成綠茵,</p><p class="ql-block">伴鋤犁而歲歲,守瘠壤而欣欣。</p> <p class="ql-block">至若其用,入藥流行。</p><p class="ql-block">味兼甘苦,性稟涼平。</p><p class="ql-block">歸屬肝腸以解毒,消除癰腫而通經(jīng)。</p><p class="ql-block">可治腸癰之穢腐,能療乳癤之灼疼。</p><p class="ql-block">適止痢泄于暑溽,宜化瘀血于跌崩。</p><p class="ql-block">昔者饑年,民采嫩葉為蔬,雖微澀而能濟(jì)困;</p><p class="ql-block">尋常時(shí)日,刈其莖蔓作飼,化野草以育家豚。</p><p class="ql-block">乃知卑身有大用,處賤亦活人。</p> <p class="ql-block">贊曰:</p><p class="ql-block">棲身石隙垂叢叢,二尺青莖曳霜風(fēng)。</p><p class="ql-block">素華如雪綴枝頂,十瓣幻影巧玲瓏。</p><p class="ql-block">藥解民間沉疴苦,葉作青飼肥豚成。</p><p class="ql-block">漫生隴畝終歲青,度荒曾濟(jì)萬(wàn)黎蒸。</p><p class="ql-block">草微用大兼藥食,造化仁慈濟(jì)世衷。</p><p class="ql-block">莫言雜草無(wú)韌骨,敢借東風(fēng)遍地生。</p> <p class="ql-block">跋:草木之微,常寓天地之道。鵝腸菜生于頹垣,綻于嚴(yán)冬,不擇地而活,不因寒而凋,似喻君子固窮之節(jié)。其形柔質(zhì)韌,藥食兼濟(jì),更合古人“用之則行,舍之則藏”之義。感而賦之,非獨(dú)詠物,亦以自勉也。</p> <p class="ql-block">《石隙鵝腸菜歌》xkr1204c</p><p class="ql-block">臨近大雪舊街行,六尺墻基古石青。</p><p class="ql-block">彎斜石隙鵝腸菜,垂下翠瀑二尺叢。</p><p class="ql-block">柔莖下綠上紫紅,節(jié)節(jié)卵葉一對(duì)生。</p><p class="ql-block">莖枝生具短柔毛,葉片光滑中脈明。</p><p class="ql-block">閩地幾乎全年花,冠白細(xì)碎巧玲瓏。</p><p class="ql-block">五瓣深裂至基部,乍看幻為十裂中。</p><p class="ql-block">寒萼青綠托素花,五抱雪魄舞霜風(fēng)。</p><p class="ql-block">雄蕊三五花藥小,花柱三分映晴空。</p><p class="ql-block">蒴果卵形六瓣裂,內(nèi)孕褐籽如星星。</p><p class="ql-block">莫言隙小雨露寡,花開花落自?shī)^榮。</p><p class="ql-block">昔年饑饉充饑腸,微草惠澤眾山氓。</p><p class="ql-block">今化良藥愈瘡疽,古人醫(yī)典早留名。</p><p class="ql-block">曾作青飼育肥豚,偶見入盆生逸情。</p><p class="ql-block">不慕松竹生絕頂,偏從頹垣展青容。</p><p class="ql-block">蒼苔為鄰石為友,歲晚猶開雪魄姿。</p><p class="ql-block">但得寸土可安家,何須沃野夸繁枝?</p><p class="ql-block">行人莫笑微草賤,寸心即通天地醫(yī)。</p><p class="ql-block">君看秋風(fēng)凋萬(wàn)林,此草附壁仍離披。</p><p class="ql-block">寒霜濃重冰雪封,猶綻素華傲蒼穹。</p><p class="ql-block">節(jié)如窮士居僻壤,始終如一守初衷。</p> <p class="ql-block">詠繁縷花xkr1205c</p><p class="ql-block">草木有靈年年發(fā),歲月無(wú)情逝芳華。</p><p class="ql-block">昨日年少今老翁,鬢霜猶似繁縷花。</p> <p class="ql-block">以上照片攝于上店乾xkr1130-1205</p> <p class="ql-block">以上視頻制作于xkr1205</p>