<p class="ql-block"> 寒衣節(jié),又稱“十月朝”、“祭祖節(jié)”、“冥陰節(jié)”,民眾也稱其為“鬼頭日”,是我國傳統(tǒng)的祭祀節(jié)日,時(shí)間在每年農(nóng)歷十月初一,它與清明節(jié)、中元節(jié)并稱為中國三大“鬼節(jié)”。</p><p class="ql-block"> 寒衣節(jié)是一個(gè)承載深厚文化內(nèi)涵的民俗節(jié)日,不僅體現(xiàn)了中華民族“事死如事生”的孝道文化,也反映了古人對自然節(jié)氣變化的敏感與順應(yīng)。通過祭祖、送寒衣等習(xí)俗,人們表達(dá)對先人的懷念和敬意,同時(shí)也為冬季的到來做好心理和物質(zhì)準(zhǔn)備。</p><p class="ql-block"> 寒衣節(jié)的來歷最早可追溯至周代,據(jù)《禮記·月令》記載,周天子會(huì)在農(nóng)歷十月舉行迎冬禮,祭祀祖先,并賞賜衣物給將士,以示撫恤。其由來有以下幾種說法:</p><p class="ql-block"> 孟姜女送寒衣:秦朝時(shí),孟姜女為丈夫范杞良千里送寒衣,哭倒長城,感動(dòng)天地,十月初一被定為寒衣節(jié)。</p><p class="ql-block"> 朱元璋授衣:明初,朱元璋在十月初一這天行授衣之禮,賞賜群臣冬衣,南京地區(qū)因此流傳寒衣節(jié)習(xí)俗。</p><p class="ql-block"> 商人促銷伎倆:東漢時(shí)期,蔡倫的大嫂慧娘為促銷紙張,編造“燒紙還陽”的故事,使得十月初一成為燒紙祭祖的日子。</p><p class="ql-block"> 寒衣節(jié)的風(fēng)俗主要圍繞祭祀祖先,以送寒衣來表達(dá)祭奠先祖,懷念故親。具體包括:</p><p class="ql-block"> 燒寒衣:人們用五色紙剪成衣物,寫上祖先名字,焚燒以供其在陰間御寒。</p><p class="ql-block"> 祭祖掃墓:家家戶戶前往祖先墳?zāi)辜腊?,供上食物、香燭、紙錢等。</p><p class="ql-block"> 送寒衣給遠(yuǎn)方親人:除了祭祖,人們也會(huì)為遠(yuǎn)在他鄉(xiāng)的親人寄送衣物,表達(dá)牽掛和關(guān)懷。</p> <p class="ql-block"> (一)</p><p class="ql-block"> 十月初一北風(fēng)寒,</p><p class="ql-block"> 紙衣焚化祭先安。</p><p class="ql-block"> 遙思故里添新衣,</p><p class="ql-block"> 萬里歸心淚暗彈。</p><p class="ql-block"> (平水韻 十四寒 仄起首句押韻)</p><p class="ql-block"> (二)</p><p class="ql-block"> 霜降已初冬,寒衣送祖宗。</p><p class="ql-block"> 焚香傳孝意,灑淚念恩濃。</p><p class="ql-block"> 紙馬隨風(fēng)去,旗鞋表中庸。</p><p class="ql-block"> 人間重此日,歲歲祭幽蹤。</p><p class="ql-block"> (平水韻 二冬 仄起首句押韻)</p><p class="ql-block"> (三) </p><p class="ql-block"> 青煙裊裊送寒衣,</p><p class="ql-block"> 落葉蕭蕭暮色幃。</p><p class="ql-block"> 泉下故人應(yīng)覺暖,</p><p class="ql-block"> 孝心永續(xù)淚沾扉。</p><p class="ql-block"> (平水韻 五微 平起首句押韻)</p><p class="ql-block"> (四)</p><p class="ql-block"> 白露催寒衣已寄,</p><p class="ql-block"> 枯枝驚月鳥聲悲。</p><p class="ql-block"> 千年孝道如江海,</p><p class="ql-block"> 流落芳魂入夢帷。</p><p class="ql-block"> (平水韻 四支 仄起)</p><p class="ql-block"> (五)</p><p class="ql-block"> 十月朝來祭祖魂,</p><p class="ql-block"> 寒風(fēng)送暖慰親恩。</p><p class="ql-block"> 冥衣化火隨云去,</p><p class="ql-block"> 紙馬鳴嘶伴淚痕。</p><p class="ql-block"> 憶昔添衣添孝道,</p><p class="ql-block"> 今朝焚紙焚心魂。</p><p class="ql-block"> 陰陽兩隔情難斷,</p><p class="ql-block"> 歲歲焚香寄孝存。</p><p class="ql-block"> (平水韻 十三元 仄起首句押韻)</p><p class="ql-block"> (六)</p><p class="ql-block"> 十字街頭火紙飛,</p><p class="ql-block"> 家人遙祭朔風(fēng)催。</p><p class="ql-block"> 冬衣一炬思親切,</p><p class="ql-block"> 血胤傳承永不衰。</p><p class="ql-block"> (新韻 五微 仄起首句押韻)</p>