<p class="ql-block">環(huán)島不銹鋼雕塑:“人文孝義,宜居城市。〞</p> <p class="ql-block">環(huán)島不銹鋼雕塑:“人文孝義,宜居城市。〞</p> <p class="ql-block"> 《重游孝義》 辰龍</p><p class="ql-block"> (2025年10月14日)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 一連數(shù)日秋雨不絕,地里的紅棗爛在枝頭,谷穗也發(fā)了芽。人悶在家中,幾乎也要生出霉斑。終于天晴,趕上國旅組織的孝義一日游,我迫不及待走出門去,讓連日的煩悶隨風而散。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 晨光微黃,六點半在廣場登車,沿高速直抵孝義。這是我第二次來訪——上一次是2021年4月18日,嘗了地道的“豆腐宴”;而此行,則為一碗刀削面,也為那掛滿枝頭的柿子。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 孝義,以“孝行流芳,義聞天下”為精神底色,不僅躋身全國百強縣,更是呂梁地區(qū)的發(fā)展標桿。近年來著力文旅融合,立意高遠,格局開闊,成效斐然。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 上一回,我們游覽了孝河國家濕地公園。它位于城區(qū)西南,總面積達5.99平方公里,屬黃土高原典型的次生濕地。難以想象,2012年前這里還是工業(yè)污染區(qū)、生態(tài)脆弱帶。經(jīng)系統(tǒng)修復(fù),如今水質(zhì)清澈、空氣清新,成為動植物安居的天堂。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 據(jù)統(tǒng)計,園內(nèi)現(xiàn)有動物26目70科239種,其中國家一級保護動物黑鸛、金雕悠然棲居,二級保護動物大天鵝、鴛鴦等亦不時可見。植物共68科187屬252種,各類喬灌木達38萬株,森林覆蓋率高達95%,儼然一座天然氧吧。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 我們沿環(huán)線重點參觀了龍?zhí)焓R。這座清中期建筑歷經(jīng)二百余年風雨,上下兩層殿宇分別供奉關(guān)羽與漢文帝劉恒、漢景帝劉啟、漢武帝劉徹,布局嚴謹,香火綿延。一旁的田家大院,也為濕地添上一筆人文色彩。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 園區(qū)內(nèi)的七彩滑草道,是山西首條彩虹主題滑道。60度坡、110米長,俯沖而下時既能感受速度激情,也飽覽視覺之美。輪胎主題公園則賦予廢舊輪胎第二次生命:圍墻、秋千、卡通雕塑……皆由彩胎巧妙構(gòu)成,成為孩子們摸爬滾打的創(chuàng)意樂園。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 曹溪河恐龍園里,五十多種恐龍模型帶人重返侏羅紀;退役軍人李思逵創(chuàng)辦的七個紅色記憶展館,收藏五萬余件紅色文物,令人感佩其堅守初心的情懷。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 水上拓展區(qū)湖光瀲滟,曲徑通幽;動物園中,孔雀開屏、鴕鳥奔跑,更有靈猴調(diào)皮表演,逗得游人笑聲不斷。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 中午在磐鼎興莊園用餐。院中《提壺濟世》《策馬前程》等石雕古樸典雅,而期待已久的豆腐宴更令人叫絕——十余道豆腐菜肴,燒炒烹煮,風味各異,堪稱舌尖上的孝義。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 下午繼續(xù)游覽玉帶湖、天鵝湖、鴛鴦湖月佬潭、狀元洗硯池、尉公池、觀鳥亭、九曲棧橋、古木棧道、疊水石磯與采摘園。十處景致,各有詩詞相配,更添意趣:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【玉帶湖】</p><p class="ql-block"> “少女含嬌,晶瑩玉帶,柔系纖腰。款款溪流,瓊滋玉潤,亞賽絲絳。多姿多彩妖嬈,又恰似,天公塑雕。倒影白云,花兒抖俏,難畫難描?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【天鵝湖】</p><p class="ql-block"> “絨繡天鵝,從天而降,嬉戲凌波。如鏡清湖,依依倒影,曼舞輕歌。金秋日麗風和,棲息地,千飛百梭。圣鳥多情,纖絲弄影,慕戀青荷?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【鴛鴦湖月佬潭】</p><p class="ql-block"> “嬉戲鴛鴦,成雙配對,互訴衷腸。意浪情波,交頸相吻,野趣幽芳。全憑月佬幫腔,結(jié)鸞鳳,紅綢拜堂。嫁娶新婚,媒人牽線,喜遍人間?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【狀元洗硯池】</p><p class="ql-block"> “ 科舉魁元,鰲頭獨占,御史清官。歸里休閑,勤書洗硯,佳話流傳。后人敬仰前賢。翰墨醉,心神盡殫。黑染池塘,研磨日月,青史銘鐫?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【尉公池】</p><p class="ql-block"> “位列凌煙,尉遲敬德,驍勇威然。白壁雄關(guān),歸唐壯舉,大義名傳。尊神瞠目虬髯,千百載,門門掛懸。護佑平安,驅(qū)除鬼魅,福降人間?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【觀鳥亭】</p><p class="ql-block"> “高筑亭臺,觀瞻其上,眼界延開。山色湖光,翔飛百鳥,俏影柔乖。游人雅興抒懷,陶醉也,爭先亂猜。圣鳥天鵝,光臨此處,誰引它來?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【九曲棧橋】</p><p class="ql-block"> “ 搖曳菏花,亭亭玉立,笑映陽斜,九曲棧橋,氤氳香氣。步賞奇葩,行人一覽芳華,蜿蜒處,煙嵐帳紗,綠毯平鋪,睡蓮裊裊,情暖如家。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【古木棧道】</p><p class="ql-block"> “曲折悠彎,平鋪古木,蜿轉(zhuǎn)回旋。漫步徜徉,悠心自在,水上行船。游人畫里頻穿,顧盼處,流連細觀。綠襯荷蓮,鳥禽戲水,景致千端?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【疊水石磯】</p><p class="ql-block"> “ 勝水悠悠,揚波卷浪,越峽穿溝,歷雨經(jīng)風,攜靈挾瑞,縱貫春秋,清凌瀑布飛流,跌蕩處,英姑舞綢,撒玉噴珠,婀娜扭轉(zhuǎn),笑靨回眸?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 【采摘園】</p><p class="ql-block"> “果樹株株,林林挺立,雨潤風梳。坐果多多,春華秋實,繁累嘟嚕。游賓采玉摘珠,樹蔭下,饞貓怨姑。我李酸酸,你桃甜蜜,卻為何如。〞 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> “孝義”二字,自此深印心底。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 再訪此城,首先映入眼簾的是環(huán)島不銹鋼雕塑——“人文孝義,宜居城市”,既昭示底蘊,亦寄托期待。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 首站金龍山文化旅游景區(qū),位于高陽鎮(zhèn)下吐京村,距市區(qū)僅七公里。據(jù)古碑記載:“孝義西鄉(xiāng)臨水村南岸有山,名十八甲者,其巔舊建金龍大王之廟……在昔文人蔚起,仕宦云從,孰謂非神靈之默佑,風水之發(fā)祥耶?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 景區(qū)集佛教文化、道教傳承與地方孝親傳統(tǒng)于一體,主要景點包括崇孝寺、觀音圣像、金龍殿、青云十八階等。其中崇孝寺占地一萬八千余平米,山門北向,沿中軸線依次為圓通殿、大雄寶殿與法堂,建筑融匯唐風,莊重恢弘。寺額“崇孝寺”及“大雄寶殿”匾額,皆由傳印長老親題。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 登九十九級石階回望,整座寺院盡收眼底。繼續(xù)前行,可經(jīng)雙洞入內(nèi),瞻仰39.9米高的觀音玉雕圣像,肅穆之感油然而生。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 隨后我們前往高陽鎮(zhèn)臨水古村,此地又名“鳳凰村”,倚金龍山,望濕地公園,自然與人文交織。村內(nèi)遺存新石器時代“臨水遺址”,以及清代傳統(tǒng)民居七十二處。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 我們重點走訪了新建的商業(yè)街。村口的“呂梁供銷社”,門聯(lián)“發(fā)展經(jīng)濟,保障供給”“扎根農(nóng)村,服務(wù)三農(nóng)”,令人恍若回到集體歲月。內(nèi)設(shè)十三縣特產(chǎn)專柜,琳瑯滿目。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 街道兩旁古今建筑相映成趣,院門題額“如院”“?二”(即“風月無邊”),含蓄雋永。面食街上,“一碗山西面,半部華夏史”道盡面食文化之深厚。從水花面到莜面栲栳栳,十余種面食溯源展示,令人稱奇。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> “我在臨水沒空想你”——這句街角標語,或許正說出許多游人的心聲。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 帶著留戀離開古村,我們走進“九州香”豆腐生產(chǎn)基地。其中“問石苑”陳列石磨、石碾等傳統(tǒng)農(nóng)具,見證豆腐制作之本;“鄉(xiāng)愁館”收藏數(shù)百件先人舊物,從農(nóng)耕器具到家居擺設(shè),無聲訴說往昔歲月。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 在現(xiàn)代工藝坊,我們俯瞰從選豆到成品的全自動化流程;福黎館則通過塑像場景,講述豆腐自西漢劉安發(fā)明,至今名揚天下的故事。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 相傳南曹村豆腐之所以出眾,源于呂洞賓點化井水;而乾隆帝品嘗后御賜“九州坊”名號,更為其增添傳奇色彩。有詩為證:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《乾隆御賜九州坊》</p><p class="ql-block">“京都古有孝義營,</p><p class="ql-block">曹村百姓做營生,</p><p class="ql-block">金不換莊開京城,</p><p class="ql-block">引得乾隆駕光臨,</p><p class="ql-block">美味佳肴豆腐宴,</p><p class="ql-block">入口細品嘖嘖贊,</p><p class="ql-block">美食封號御欽點,</p><p class="ql-block">天下盡知九州坊?!?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 參觀尾聲是豆制品超市,眾人紛紛選購,欲將這份鮮美帶回家中。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 領(lǐng)隊老李一路細心照應(yīng),令人如沐春風。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 午間簡餐后,步入孝義老城。南稍門廣場開闊,城樓巍峨,碧瓦朱欄,與白玉橋、垂柳相映如畫。導(dǎo)游介紹,古城經(jīng)修復(fù)于今年國慶重新開放,當日萬人共舞,夜噴泉隨樂躍動,堪稱盛況。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 她指著城門石額,講述“孝義”得名由來:唐貞觀年間,本地鄭興“割股奉母”,孝心感動朝野,太宗遂賜名“孝義”,其里改稱“大孝堡”。此事亦載入“二十四孝”之首。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 古城形制內(nèi)城外郭,九街十巷,中陽樓屹立城心,通高23.66米,四層四檐,匾額“行孝仗義”“中和位育”道盡本城精神。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 我們沿石板街北行,兩側(cè)店鋪林立,“孝”文化氛圍濃厚。忽見人群圍攏,歌聲嘹亮——原來是剪紙藝人馮美英正展示技藝。她紅衣紅冠,介紹自己是省級非遺傳承人,作品屢獲大獎。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 她讓我想起同學(xué)程俊英——那位活潑秀麗的孝義姑娘,畢業(yè)后返鄉(xiāng),不幸因火災(zāi)早逝。詢問之下,馮老師知此事卻不識其人。我們轉(zhuǎn)而聊起剪紙的線上傳播,言談甚歡,最后合影留念。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 續(xù)行至中陽樓,因暫不開放登臨,只能環(huán)樓瞻仰,感受其木構(gòu)奇巧與歷史沉淀。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 下午三點,抵達柿子園。橙果累累,枝條垂地。園方備好鉤桿與梯子,大家興致盎然,不過片刻已采盡兩樹。每人分得十五斤,多出部分按每斤一元五角添購。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 日暮時分,攜滿車歡笑與果實,我們踏上歸途。</p> <p class="ql-block">孝河濕地公園滑草園</p> <p class="ql-block">輪胎園</p> <p class="ql-block">龍?zhí)焓R</p> <p class="ql-block">龍?zhí)焓R</p> <p class="ql-block">磐鼎興莊園</p> <p class="ql-block">磐鼎興莊園</p> <p class="ql-block">環(huán)島不銹鋼雕塑:“人文孝義,宜居城市。〞</p> <p class="ql-block">環(huán)島不銹鋼雕塑:“人文孝義,宜居城市。〞</p> <p class="ql-block">富態(tài)導(dǎo)游</p> <p class="ql-block">金龍山文化旅游風景區(qū)崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">崇孝寺</p> <p class="ql-block">金龍山觀音菩薩玉雕像</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">臨水古村落</p> <p class="ql-block">九州香</p> <p class="ql-block">九州香</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">問石苑</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">鄉(xiāng)愁館</p> <p class="ql-block">福黎館</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">豆制品車間</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">九州坊</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義老城</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">孝義柿子園</p> <p class="ql-block">完。</p>