<p class="ql-block">荷,別名:芙蓉,蓮,菡萏,芙蕖,自古以來就是君子和氣節(jié)高雅的代表。荷美之最是它的入污泥而不染的高尚品質。</p> <p class="ql-block">詩歌中最早出現荷的詩是《詩經》中的以下兩首:</p><p class="ql-block">1、國風 山有扶蘇</p><p class="ql-block">山有扶蘇,隰有荷華。</p><p class="ql-block">不見子都,乃見狂且。</p><p class="ql-block">2、國風 澤陂</p><p class="ql-block">彼澤之陂,有蒲與荷。</p><p class="ql-block">有美一人,傷如之何。</p><p class="ql-block">寤寐無為,涕泗滂沱。</p><p class="ql-block">這兩首詩并沒對荷賦予什么高尚品質。</p> <p class="ql-block">后來屈原在《離騷》中已對荷的清芳作了描述。</p><p class="ql-block">離騷(節(jié)選) 先秦.屈原</p><p class="ql-block">制芰荷以為衣兮,集芙蓉以為裳;</p><p class="ql-block">不吾知其亦已兮,茍余情其信芳!</p><p class="ql-block">詩的大意如下:</p><p class="ql-block">剪裁綠荷做時裝,縫紉白蓮制衣裳。</p><p class="ql-block">君非知臣此中意,忠情如花有清芳。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">江南</p><p class="ql-block">漢朝?樂府</p><p class="ql-block">江南可采蓮,蓮葉何田田。</p><p class="ql-block">魚戲蓮葉間,魚戲蓮葉東,</p><p class="ql-block">魚戲蓮葉西,魚戲蓮葉南,</p><p class="ql-block">魚戲蓮葉北。</p> <p class="ql-block">青陽渡 </p><p class="ql-block">晉朝.樂府</p><p class="ql-block">青荷蓋綠水,芙蓉披紅鮮。</p><p class="ql-block">下有并根藕,上有并頭蓮。</p> <p class="ql-block">最早在詩中贊頌荷花入污泥而不染的高尚品格的人是唐朝大詩人孟浩然。請欣賞他的詩吧!</p><p class="ql-block">題大禹寺義公禪房</p><p class="ql-block">[作者]孟浩然(唐)</p><p class="ql-block">義公習禪寂,結宇依空林。</p><p class="ql-block">戶外一峰秀,階前眾壑深。</p><p class="ql-block">夕陽連雨足,空翠落庭陰。</p><p class="ql-block">看取蓮花凈,應知不染心。</p> <p class="ql-block">后來宋朝的周敦頤對荷的高貴品質用《愛蓮說 》一文作了全面解說。請欣賞《愛蓮說》全文:</p><p class="ql-block">水陸草木之花,可愛者甚蕃。晉陶淵明獨愛菊。自李唐來,世人甚愛牡丹。予獨愛蓮之出淤泥而不染,濯清漣而不妖,中通外直,不蔓不枝,香遠益清,亭亭凈植,可遠觀而不可褻玩焉。予謂菊,花之隱逸者也;牡丹,花之富貴者也;蓮,花之君子者也。噫!菊之愛,陶后鮮有聞。蓮之愛,同予者何人?牡丹之愛,宜乎眾矣!</p> <p class="ql-block">比周敦顧稍晚的同朝詩人蘇轍一首五言詩也歌頌了荷入污泥而不染的高貴品質。</p><p class="ql-block">【和文與可菡萏軒】 </p><p class="ql-block">宋·蘇轍</p><p class="ql-block">開花濁水中,抱性一何潔!</p><p class="ql-block">朱檻月明時,清香為誰發(fā)?</p> <p class="ql-block">荷之美不僅是花,其葉亦美。唐代大詩人李商隱有詩為證:</p><p class="ql-block">贈荷花 </p><p class="ql-block">唐 · 李商隱</p><p class="ql-block">世間花葉不相倫,花入金盆葉作塵。</p><p class="ql-block">惟有綠荷紅菡萏,卷舒開合任天真。</p><p class="ql-block">此花此葉常相映,翠減紅衰愁殺人。</p> <p class="ql-block">蓮葉</p><p class="ql-block"> 唐·李群玉</p><p class="ql-block">根是泥中玉,心承露下珠。</p><p class="ql-block">在君塘上種,埋沒任春蒲。</p> <p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">宋 · 蘇泂</p><p class="ql-block">荷花宮樣美人妝,荷葉臨風翠作裳。</p><p class="ql-block">昨夜夜涼涼似水,羨渠宛在水中央。</p> <p class="ql-block">荷之花有粉紅,朱紅,純白不同顏色。色彩之美是詠荷的基調。大量詩詞都對荷花的色彩之美做了描述,不盡相同。</p><p class="ql-block">白蓮 </p><p class="ql-block">唐 · 陸龜蒙</p><p class="ql-block">素蘤多蒙別艷欺,此花端合在瑤池。</p><p class="ql-block">無情有恨何人覺?月曉風清欲墮時。</p> <p class="ql-block">采桑子·荷花開后西湖好 </p><p class="ql-block">宋 · 歐陽修</p><p class="ql-block">荷花開后西湖好,載酒來時。不用旌旗。前后紅幢綠蓋隨。</p><p class="ql-block">畫船撐入花深處,香泛金卮。煙雨微微。一片笙歌醉里歸。</p> <p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">唐 · 李商隱</p><p class="ql-block">都無色可并,不奈此香何。</p><p class="ql-block">瑤席乘涼設,金羈落晚過。</p><p class="ql-block">回衾燈照綺,渡襪水沾羅。</p><p class="ql-block">預想前秋別,離居夢棹歌。</p> <p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">宋 · 宋伯仁</p><p class="ql-block">綠蓋半篙新雨,紅香一點清風。</p><p class="ql-block">天賦本根如玉,濂溪以道心同。</p> <p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">宋 · 白玉蟾</p><p class="ql-block">小橋劃水剪荷花,兩岸西風暈晚霞。</p><p class="ql-block">恍似瑤池初宴罷,萬妃醉臉沁鉛華。</p> <p class="ql-block">采蓮曲二首 </p><p class="ql-block">唐 · 王昌齡</p><p class="ql-block">吳姬越艷楚王妃,爭弄蓮舟水濕衣。</p><p class="ql-block">來時浦口花迎入,采罷江頭月送歸。</p><p class="ql-block">荷葉羅裙一色裁,芙蓉向臉兩邊開。</p><p class="ql-block">亂入池中看不見,聞歌始覺有人來。</p> <p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">宋 · 任希夷</p><p class="ql-block">翠蓋佳人臨水立,寂寞雨中相對泣。</p><p class="ql-block">漫泉浮出玉肌寒,檀婁不施香汗?jié)瘛?lt;/p><p class="ql-block">一陣風來碧澀翻,珍珠零落難收拾。</p> <p class="ql-block">雨天荷葉上的水珠是一道十分美麗的風景線,詩中常用綠盤托銀珠形容。請欣賞宋人王月浦的贊美荷葉上水珠的美詩:</p><p class="ql-block">荷花 </p><p class="ql-block">宋 · 王月浦</p><p class="ql-block">雨馀無事倚闌干,媚水荷花粉未乾。</p><p class="ql-block">十萬瓊珠天不惜,綠盤擎出與人看。</p> <p class="ql-block">風吹葉搖珠轉圈,好奇游人都留步。</p> <p class="ql-block">菩薩蠻·荷花</p><p class="ql-block"> 宋·陳與義</p><p class="ql-block">南軒面對芙蓉浦,宜風宜月還宜雨。</p><p class="ql-block">紅少綠多時,簾前光景奇。</p><p class="ql-block">繩床烏木幾,盡日繁香里。</p><p class="ql-block">睡起一篇新,與花作主人。</p> <p class="ql-block">詠同心芙蓉</p><p class="ql-block"> 隋·杜公瞻</p><p class="ql-block">灼灼荷花瑞,亭亭出水中。</p><p class="ql-block">一莖孤引綠,雙影共分紅。</p><p class="ql-block">色奪歌人臉,香亂舞衣風。</p><p class="ql-block">名蓮自可念,況復兩心同。</p> <p class="ql-block">這是一朵含苞欲放的荷花,多么象一個羞答答的青春美少女呀!這與完全開放或剛剛開放的荷花完全不一樣。其美是讓人更富有想象力的一種美。一種充滿活力的美!</p> <p class="ql-block">采蓮曲</p><p class="ql-block"> 李亞如</p><p class="ql-block"> 藕田成片傍湖邊,隱約花紅點點連。</p><p class="ql-block"> 三五小冬撐將去, 歌聲嘹亮賦采蓮。</p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">芙蓉</p><p class="ql-block"> 清·鄭板橋</p><p class="ql-block"> 最憐紅粉幾條痕,水外橋邊小竹門。</p><p class="ql-block"> 照影自驚還自惜,西施原住苧蘿村。</p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">詠芙蓉</p><p class="ql-block"> 南朝·梁·沈約</p><p class="ql-block"> 微風搖紫葉,輕露拂朱房。</p><p class="ql-block"> 中池所以綠,待我泛紅光。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">《夏雨后題清荷蘭若》(唐)施肩吾</p><p class="ql-block">僧舍清涼竹樹新,初經一雨洗諸塵。</p><p class="ql-block">微風忽起吹蓮葉,青玉盤中瀉水銀。</p> <p class="ql-block">《聚景園看荷花》(宋)曹勛</p><p class="ql-block">四山收盡一天云,水色天光冷照人。</p><p class="ql-block">面面荷花供眼界,頓如身不在凡塵。</p> <p class="ql-block">【子夜吳歌 】</p><p class="ql-block"> 李白</p><p class="ql-block"> 鏡湖三百里,菡萏發(fā)荷花。</p><p class="ql-block"> 五月西施采,人看隘若耶。</p><p class="ql-block"> 回舟不待月,歸去越王家。</p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">【荷葉】 宋·歐陽修</p><p class="ql-block">池面風來波瀲瀲,波間露下葉田田。</p><p class="ql-block">誰于水面張青蓋,罩卻紅妝唱采蓮。</p> <p class="ql-block">【一剪梅】</p><p class="ql-block"> 北宋. 李清照</p><p class="ql-block"> 紅藕香殘玉簟秋,輕解羅裳,獨上蘭舟。</p><p class="ql-block"> 云中誰寄錦書來?雁字回時,月滿西樓。</p><p class="ql-block"> 花自飄零水自流。一種相思,兩處閑愁。</p><p class="ql-block"> 此情無計可消除,才下眉頭,卻上心頭。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">【荷花】</p><p class="ql-block"> 清. 石濤</p><p class="ql-block"> 荷葉五寸荷花嬌,貼波不礙畫船搖;</p><p class="ql-block"> 相到薰風四五月,也能遮卻美人腰。</p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block">水仙子·詠江南</p><p class="ql-block">(元)張養(yǎng)浩</p><p class="ql-block">一江煙水照晴嵐,兩岸人家接畫檐,芰荷叢一段秋光淡。</p><p class="ql-block">看沙鷗舞再三,卷香風十里珠簾。</p><p class="ql-block">畫船兒天邊至,酒旗兒風外飐。愛殺江南!</p> <p class="ql-block">荷·新溜滿澄陂</p><p class="ql-block">唐代</p><p class="ql-block">作者:李嶠</p><p class="ql-block">新溜滿澄陂,圓荷影若規(guī)。風來香氣遠,日落蓋陰移。</p><p class="ql-block">魚戲排緗葉,龜浮見綠池。魏朝難接采,楚服但同披。</p> <p class="ql-block">荷的果實叫蓮子,蓮子生在蓮房里,蓮房也叫蓮蓬。蓮蓬不僅有藥用價值,也有觀賞價值。</p><p class="ql-block">有趣的是在佛教界,常把僧人的居室稱蓮房。</p> <p class="ql-block">房蓮</p><p class="ql-block">宋·司馬光</p><p class="ql-block">蓮房前后熟,供噉不須齊。</p><p class="ql-block">肉嫩山蜂子,稜深天馬蹄。</p><p class="ql-block">尚憐食蘂在。深映綠荷低。</p><p class="ql-block">脆美如新采,近根猶帶泥。</p> <p class="ql-block">荷是水生植物,與水息息相關。平靜的水面是一面鏡子。所以荷塘里總有荷的影像。荷影具有獨特之美,古代詩人都關注了荷影,在詩中不乏荷影的句子。特意搜索出幾首供大家欣賞。</p> <p class="ql-block">春閨詞·融和天氣喜初晴</p><p class="ql-block">明代作者:王樂善</p><p class="ql-block">融和天氣喜初晴,為愛簪花卻放針。</p><p class="ql-block">玉枕夢回人寂寂,瑤琴揮罷院沈沈。</p><p class="ql-block">綠鴛戲水穿荷影,紫燕銜泥織柳陰。</p><p class="ql-block">晝靜金爐香欲盡,推窗滿地落紅深。</p> <p class="ql-block">采蓮女·越女蘭舟泛綠漪</p><p class="ql-block">宋代作者:黃庚</p><p class="ql-block">越女蘭舟泛綠漪,采蓮花露濕紅衣。</p><p class="ql-block">萬荷影裹歌聲過,驚起鴛鴦貼水飛。</p> <p class="ql-block">秋夕與梁锽文宴</p><p class="ql-block">唐代作者:錢起</p><p class="ql-block">客到衡門下,林香蕙草時。好風能自至,明月不須期。</p><p class="ql-block">秋日翻荷影,晴光脆柳枝。留歡美清夜,寧覺曉鐘遲。</p> <p class="ql-block">題扇·瀰瀰水檻俯橫橋</p><p class="ql-block">宋代作者:曹勛</p><p class="ql-block">瀰瀰水檻俯橫橋,水面新荷影動搖。</p><p class="ql-block">時向青空飛白鷺,不妨悲翠立蘭苕</p> <p class="ql-block">榮歸觀蓮戲成</p><p class="ql-block">宋代作者:韓琦</p><p class="ql-block">風捲蓮香不斷頭,田田荷影動清流。</p><p class="ql-block">紅包密障魚鷹坐,綠蓋低容水馬游。</p><p class="ql-block">時折嫩梢供玉箸,更裁圓葉代金甌。</p><p class="ql-block">何如滿艦傾醇酎,醉向花前打拍浮。</p> <p class="ql-block">答前人·水氣收荷影</p><p class="ql-block">宋代作者:蕭立之</p><p class="ql-block">水氣收荷影,闌干出榭身。</p><p class="ql-block">可憐秋月下,不著夜吟人。</p><p class="ql-block">花冷侵衣薄,茶甘汲井新。</p><p class="ql-block">滿懷黃葉夢,正墮九街塵。</p> <p class="ql-block">完整荷葉近乎圓形,其影也往往是圓的,故詩人稱荷影為圓影。</p><p class="ql-block">曲池荷 </p><p class="ql-block">唐 · 盧照鄰</p><p class="ql-block">浮香繞曲岸,圓影覆華池。</p><p class="ql-block">??智镲L早,飄零君不知。</p> <p class="ql-block">當一湖荷花都盛開時,會呈現出整體壯觀之美。讓人感慨萬千。這種壯觀美也是詠荷詩中常描繪的對象,請欣賞以下幾首古詩,領略其中意境吧!</p><p class="ql-block">浣溪沙</p><p class="ql-block"> 宋·蘇軾</p><p class="ql-block">四面垂楊十里荷,向云何處最花多,</p><p class="ql-block">畫樓南畔夕陽和。天氣乍涼人寂寞,</p><p class="ql-block">光陰須得酒消磨,且來花里聽笙歌。</p> <p class="ql-block">曉出凈慈寺送林子方 </p><p class="ql-block">宋 · 楊萬里</p><p class="ql-block">畢竟西湖六月中,風光不與四時同。</p><p class="ql-block">接天蓮葉無窮碧,映日荷花別樣紅。</p> <p class="ql-block">子夜吳歌·夏歌 </p><p class="ql-block">唐 · 李白</p><p class="ql-block">鏡湖三百里,菡萏發(fā)荷花。</p><p class="ql-block">五月西施采,人看隘若耶。</p><p class="ql-block">回舟不待月,歸去越王家。</p> <p class="ql-block">蓮塘</p><p class="ql-block"> 明·黃瓊</p><p class="ql-block"> 蒼茫漠漠董家潭,綠樹陰陰向水灣。</p><p class="ql-block"> 十里錦香看不斷,西風明月棹歌還。</p> <p class="ql-block">曉行里湖作</p><p class="ql-block">朝代:清代</p><p class="ql-block">作者:厲鶚</p><p class="ql-block">湖中妙清夏,拂曉破林霏。</p><p class="ql-block">十里露荷影,四山涼翠圍。</p><p class="ql-block">籃輿度空軟,白袷透風微。</p><p class="ql-block">過盡西村路,初陽射釣磯。</p> <p class="ql-block">荷美不僅是其本身美,在荷塘中總有蟲鳥相伴,和諧共生,那是一種自然界的和諧美。楊萬里的《小池》詩,對和諧共生之美作了生動的描述。</p><p class="ql-block">小池 </p><p class="ql-block">宋 · 楊萬里</p><p class="ql-block">泉眼無聲惜細流,樹陰照水愛晴柔。小荷才露尖尖角,早有蜻蜓立上頭。</p> <p class="ql-block">白鷺是荷塘的??汀楹商猎鎏砹松鷼?。</p> <p class="ql-block">五律 荷】 清·納蘭性德</p><p class="ql-block">魚戲葉田田,鳧飛唱采蓮。</p><p class="ql-block">白裁肪玉瓣,紅翦彩霞箋。</p><p class="ql-block">出浴亭亭媚,凌波步步妍。</p><p class="ql-block">美人憐并蒂,常繡枕函邊。</p> <p class="ql-block">小鳥也會到荷塘捕捉昆蟲吃。</p> <p class="ql-block">黑水雞常在荷塘<span style="font-size:18px;">筑巢</span>繁殖,荷塘是它們的天堂。</p> <p class="ql-block">荷塘的荷葉常被塘中的魚兒啃食,成為殘葉。殘葉的倒影與殘葉構成軸對稱,成為荷塘中的一道別具一格的風景線。我拍下部分殘荷照,供大家欣賞。</p>